Enkelchirurgie: live vanuit het operatiekwartier!
Zoals je in onze vorige blog al kon lezen, ging het team van Kine Zonnekeer enkele weken terug mee in het operatiekwartier van AZ Groeninge in Kortrijk. Camille liep die dag ook mee met orthopedisch chirurg, dokter Frederick Michels. Hij is gespecialiseerd in enkelchirurgie en doctoreerde recent ook met een scriptie over enkelinstabiliteit. Door onze samenwerking konden we vanop de eerste rij een aantal verschillende ingrepen gaan meevolgen.
De enkelverstuiking
Het voet- en enkelgewricht is een fascinerend en zeer complex systeem. Ze vormen de fundering van ons lichaam en de basis van onze bewegingen. Als er hier iets hapert, heeft dat een impact op ons volledig functioneren.
Helaas gebeurt dit dus wel. Een enkelverstuiking is een vaak voorkomende blessure, zeker ook bij sporters. Meestal revalideert dit prima, zonder restverschijnselen. Maar het is wel typisch een soort blessure die van in het begin goed verzorgd moet worden om verdere schade en klachten te voorkomen. Bij een enkelverstuiking treedt vaak schade op aan de gewrichtsbanden. Bij het naar binnen omslaan (inversie) van de enkel zijn dit meestal de buitenste ligamenten die geraakt worden. Afhankelijk van jouw eigen lichaam en de intensiteit van het ongeval ontstaan er verrekkingen en gedeeltelijke of volledige scheuren. In sommige gevallen ontstaat er een breuk waar het ligament op het bot aankomt.
Een vroege correcte vaststelling en aangepast beleid is cruciaal. De enkel ondersteunen met een brace, stappen met krukken, of zelfs een korte gipsimmobilisatie… Het is belangrijk om de voet tot rust te brengen. Snel daaropvolgend wordt kine opgestart om terug de kracht en controle te verbeteren en de persoon klaar te stomen om opnieuw alles te kunnen doen.
Operatief ingrijpen
Soms loopt er in deze fase iets fout en blijft er instabiliteit van de enkel bestaan, die bijgevolg het functioneren verhindert. In dat geval kan een ingreep overwogen worden om de enkelbanden te herstellen die geen stevigheid meer geven. De oude, gescheurde ligamenten kunnen weer gehecht en functioneel gemaakt worden. Regelmatig kiest de chirurg er zelfs voor om een reconstructie te maken met nieuw materiaal. Zo’n ingreep verloopt in 2 fasen.
In de eerste fase wordt het nieuwe ligament klaargemaakt. Vaak kiest de chirurg om een ligament te maken van een pees van de patiënt zelf. Dan wordt een deel van de Gracilis-pees genomen ter hoogte van de knie. Na een aantal bewerkingen heeft het weefsel de ideale vorm om te plaatsen in de enkel en de functie over te nemen.
In de tweede fase wordt het nieuwe ligament geplaatst en bevestigd via een aantal verankeringen in het bot. Dit verloopt met minimale insnedes. De enkel wordt zo weinig mogelijk volledig bloot gelegd. Nadat de reconstructie vervolledigd is, wordt getest of de stabiliteit van de enkel structureel hersteld is. Als dit zo is dan kan de huid opnieuw gesloten worden en kan de revalidatie na 2 weken gips goed en wel beginnen.
De Revalidatie
Gedurende de revalidatie is het de bedoeling om terug alle kracht en controle te herwinnen terwijl het ligament rustig herstelt. In een eerste fase zorgen we er vooral voor dat de bewegelijkheid van voet en enkel terugkeert, gecombineerd met oefeningen om de aansturing van de voet- en enkelspieren te verbeteren. Geleidelijk aan wordt de intensiteit van de oefeningen opgedreven zodat de kracht in de spieren terugkeert en de controle over de enkel behouden kan worden. Zo ben je terug voorbereid op zelfs de meest uitdagende situaties waarbij je jouw enkel zou kunnen omslaan.
De eigenschappen van het nieuwe stuk weefsel moeten geleidelijk aan veranderen tijdens dit proces: een pees is immers geen ligament. Maar ons lichaam is zo ingenieus dat deze aanpassing vlekkeloos verloopt en de functie wordt overgenomen.
Bij Kine Zonnekeer begeleiden we dagelijks het herstel van mensen met enkelproblemen. 3 pijlers staan hier voorop:
De communicatie dokter-patiënt-kinesist
Duidelijk, realistische doelen stellen
Geduldig opbouwen