Kinesitherapie en Schouderklachten: sterke schouders en grote lasten
De schouder is een van de meest veelzijdige gewrichten in het menselijk lichaam. Het is een heel soepel en tegelijk toch stabiel gewricht dat ons in staat stelt om onze armen in vrijwel elke richting te bewegen. Dit maakt dat we kunnen reiken, tillen en gooien met veel kracht en lenigheid. In dit artikel duiken we dieper in de basisanatomie van de schouder en bespreken we veelvoorkomende schouderblessures.
Basisanatomie van de Schouder
De schouder bestaat uit verschillende botten, spieren, pezen en ligamenten die samen zorgen voor stabiliteit, flexibiliteit en kracht.
Het Schoudergewricht
De schouder is een kogelgewricht, wat betekent dat de kop van de bovenarm (humeruskop) in een kom aan de zijkant van het schouderblad (het glenoïd) past. Je kan het vergelijken met een golfbal op een golftee. Rond het glenoïd zit een kraakbeenring (labrum) die zorgt voor extra aanzuiging en stabiliteit. Het schouderblad zelf rust op onze ribbenkast en is via het sleutelbeen verbonden met het borstbeen.Rotator Cuff
De rotator cuff is een groep van vier spieren en hun pezen die om de kop van de bovenarm liggen. Deze spieren helpen het schoudergewricht te stabiliseren en zorgen voor de rotatie en heffing van de arm. Daarnaast zijn er uiteraard nog oppervlakkige grote spieren zoals de deltoideus en de borstspieren die geconnecteerd zijn.Slijmbeurzen (Bursae)
Rondom het schoudergewricht liggen er verschillende slijmbeurzen die mee zorgen voor de smering van de omliggende structuren.Ligamenten
Rondom de schouder zorgen een pakket aan ligamenten voor zowel stabiliteit (tegen het luxeren) maar ook voor informatie over de uitgevoerde bewegingen. Deze zijn sterk verweven met de Rotator Cuff voor extra ondersteuning. Ze vormen het gewrichtskapsel.
Welke schouderblessures zijn er?
Schouderblessures gaan we vrij eenvoudig proberen in te delen in 3 categorieën. Bij elke categorie geven we een aantal voorbeelden.
De stijve schouder
Frozen Shoulder of adhesieve capsulitis
Frozen shoulder is een aandoening waarbij het gewrichtskapsel rond het schoudergewricht door een inflammatoir proces gaat (45-65 jaar). Hierdoor kan er een hevige constante pijn zijn die moeilijk te stillen is en vaak ‘s nachts ook voor problemen zorgt. In deze fase is aangepaste pijnstilling, rustige mobilisatie en een cortisone-infiltratie aangewezen. Wanneer dit geleidelijk aan over gaat, blijft er vaak een resterende grote bewegingsbeperking achter die met intensieve kinesitherapie en stretching terug genormaliseerd kan worden.De oorzaak is vaak onbekend, maar de aandoening kan ontstaan na een trauma of operatie en komt vaker voor bij mensen met hartproblemen, diabetes of een schildklierproblematiek.
De artrotische schouder:
Artrose is het geleidelijke proces van verandering gelinkt aan veroudering dat in elk gewricht plaatsvindt. Hierbij wordt de laag kraakbeen minder functioneel en gaat het lichaam om de stevigheid te bewaren extra bot aanmaken. Dit kan echter het functioneren van de schouder verhinderen. De inflammatie of artritis die soms ontstaat, kan de pijnklachten geven. I.t.t. wat je zou verwachten hangt dit minder af van mechanische belasting maar eerder van genetische factoren en gezondheidsfactoren zoals roken en overgewicht. Het trainen van de mobiliteit is aangewezen, gecombineerd met een functioneel krachtprogramma. Wanneer dit niet lukt en andere strategieën zoals een infiltratie met cortisone niet voldoende werken, dan kan een ingreep gepland worden wij een schouderprothese geplaatst wordt.
De zwakke & pijnlijke schouder
Subacromiale pijn
Dit is een heel algemene term. Deze wordt gebruikt wanneer de structuren in de schouder die onder het schouderdak liggen, pijnlijk reageren op de normale compressie en torsie die op die structuren komt. Vroeger werd dit ook impingement genoemd (wat eigenlijk normaal is). Elke structuur die zich in die regio bevindt, kan de pijnbron zijn.Rotator Cuff Scheur
Een scheur in een van de pezen van de rotator cuff is een vaststelling die we heel vaak zien op echo en MRI. Heel veel van die scheuren zijn asymptomatisch en geven dus geven symptomen. Sommige scheuren kunnen hinder geven in de zin van pijn en krachtverlies. Zowel kleine als grote scheuren kunnen zeer goed behandeld worden met gerichte oefentherapie. Bij grote scheuren waarbij de arm niet meer opgeheven kan worden en kine geen progressie geeft, kan er overgegaan worden naar een kijkoperatie waarbij de pezen gehecht worden.Rotator Cuff Tendinopathie
Aantasting van de rotator cuff-pezen is veelvoorkomend en gaat niet altijd gepaard met symptomen. Zo wordt dit vaak op echo toevallig vastgesteld. Een tendinopathie is een algemene term voor peeslijden. Dit kan acuut ontstoken betekenen, maar even goed een geleidelijk verouderingsproces. In acute gevallen kan dit spontaan ontstaan of na een overbelasting. De degeneratieve tendinopathie is eerder het gevolg van langdurige overbelasting en gebrekkige levensstijlfactoren zoals roken. Afhankelijk van de fase van de tendinopathie wordt het behandelplan aangepast. Zo vraagt een acute ontsteking een eerder rustige, pijnstillende aanpak met kine en medicatie. Bij de degeneratieve gaan we net eerder inzetten op het verbeteren van de peeskwaliteit met oefentherapie, ESWT en PRP.
Bursitis
Bursitis is een ontsteking van de slijmbeurs. Deze kan acute, hevige pijn geven na een impact. Vaak is ze sluimerend ontstoken als een reactie op een ander probleem in de schouder. Bij de acute last kan een infiltratie aangewezen zijn. Verder is het vooral zaak de onderliggende problematiek aan te pakken.Voor al deze problematieken ligt het accent op het functioneel trainen van de kracht in de pijnvrije bewegingsrichtingen. Geleidelijk aan wordt de intensiteit opgedreven tot op het niveau van de pijnlijke bewegingen. Daarnaast worden specifieke mobiliteitstekorten en controleproblemen aangepakt.
De losse schouder
Schouderluxatie (Ontwrichting)
Een ontwrichting van de schouder treedt op wanneer de humeruskop uit de schouderkom schuift. Meestal gaat dit naar voor toe bij extreme kracht waarbij de arm naar achter wordt getrokken. In zeldzame gevallen kan dit ook naar posterieur. Wanneer dit bij een trauma zoals een val gebeurt, ontstaat er een directe hevige pijn. Onder lokale verdoving moet de schouder dan teruggeplaatst worden. Sommige mensen met hyperlaxiteit kunnen dit spontaan doen, waarbij de pijn eerder beperkt blijft. Eens een luxatie is voorgekomen is de kans op herval fundamenteel groter. Een gericht oefenprogramma is aangewezen om de kracht en controle terug op orde te krijgen. Bij blijvende klachten worden verschillende ingrepen uitgevoerd, zoals een Latarjet en een Bankart-reconstructie. Hierbij wordt er terug een structurele stabiliteit gecreëerd.Instabiliteit schouder
Wanneer de schouder mobieler is dan normaal kan dit ook lijden tot een gevoel van instabiliteit en overbelasting van omliggende structuren. Met een gericht oefenprogramma worden kracht en controle opgebouwd zodat de schouder terug stabieler en sterker aanvoelt.
Hoe pakt Kine Zonnekeer dit aan?
De symptomen van schouderklachten variëren zoals je kan lezen erg sterk afhankelijk van de onderliggende structurele oorzaak. Maar uiteraard ook door de levensstijlfactoren en het psychosociaal welzijn van de betrokken persoon.
Op basis van het vraaggesprek, klinisch onderzoek en de bevindingen van de behandelende arts (met eventuele onderzoeken) bespreken we met jou de vermoedelijke reden van de klacht en stellen we samen een duidelijk plan op met een heldere prognose
Hierbij zal een gericht oefenprogramma met accenten op mobiliteit, kracht en controle de basis vormen. Maar we gaan uiteraard ook werken rond alle beïnvloedende factoren zoals algemene lichaamsbeweging, stress, slaap… Maar ook gezondheidsfactoren als roken moeten besproken worden. Want het oefenprogramma kan nog zo goed zijn. Het kan alleen maar slagen als de basis ook goed is! Manuele therapie, dry needling en andere pijnstillende technieken kunnen bijkomend toegepast worden.
Kinesist in Kortrijk - Heule - Kuurne
Steven Eggermont en zijn team bij Kine Zonnekeer uit Kortrijk gaat dagelijks aan de slag met patiënten met schouderpijn. Een positieve benadering met duidelijke educatie, begeleide oefentherapie en levensstijlaanpassingen zijn de essentie van onze aanpak.